Au Pays du scalp + Le Marquis de Wavrin

Au Pays du scalp
Robert de Wavrin, België, 1931, zwart-wit, 75’
Frans en Engels gesproken / Nederlands ondertiteld / DCP

Le Marquis de Wavrin, du manoir à la jungle
Grace Winter, Luc Plantier, België, 2017, 86’
Frans gesproken / Nederlands ondertiteld / DCP
In aanwezigheid van Grace Winter (onder voorbehoud)

Deze double bill katapulteert de kijker naar een vergeten stuk koloniale filmgeschiedenis van België, met in de hoofdrol de excentrieke Belgische etnograaf-cineast Robert de Wavrin (1888-1971). Deze graaf en latere markies onderneemt tussen 1913 en 1937 ontdekkingsreizen naar indianenstammen in de stroomgebieden van de Amazone en de Orinoco. Naast geschriften en foto’s documenteert de Wavrin zijn verkenningen aan de hand van films.

Zijn meest ambitieuze prent is Au Pays du scalp, een avondvullende etnografische documentaire die voor opschudding zorgde omdat hij inzoomde op de praktijk van gekrompen hoofden, een overwinningsritueel bij Zuid-Amerikaanse indianenstammen in het Amazonebekken. De Braziliaanse filmmaker Alberto Cavalcanti die in de jaren 1930 één van de toonaangevende figuren van de Britse documentaire cinema werd, deed de montage voor deze film.

Het filmwerk van de Wavrin kwam terecht in het Koninklijk Belgisch Filmarchief, waar het grotendeels onaangeroerd bleef tot filmarchivaris Grace Winter er zich op stortte. Na jarenlang onderzoek maakte ze samen met Luc Plantier de bio-doc Le Marquis de Wavrin, du manoir à la jungle. Dit sterk staaltje filmhistoriografie geeft de Wavrin niet alleen een plaats in de Belgische filmgeschiedenis, maar onderstreept ook zijn belang als pionier van de Westerse etnografische cinema.